Professors bijten niet
“Professors zijn verstrooide oude mannen met warrig haar, een labojas en een bril”. Denk maar aan het iconische beeld van de natuurkundige Einstein of aan professor Barabas, een van de vaste personages uit de stripreeks Suske en Wiske. Tijd om deze hardnekkige clichés voor eens en voor altijd te ontkrachten. Wat dacht je van een professor die naar de les komt in zijn favoriete band T-shirts of een professor die onderzoek doet naar roddel? Het kan allemaal!
David Eelbode is professor in de wiskunde aan de Universiteit Antwerpen.
Kan je jou in dit cliché herkennen?: “Professors zijn verstrooide oude mannen met warrig haar, een labojas en een bril”?
"Op mijn eigen warrige haar (snel fietsen komt met gevolgen), bril en occasioneel verstrooid gedrag na: minder en minder, en gelukkig maar. Als ik het vergelijk met mijn eigen studententijd, dan denk ik toch dat het professorenkorps, en bij uitbreiding de ploeg assistenten, meer divers geworden is. Elk departement heeft vermoedelijk wel zo'n typische prof rondlopen, maar laat ons eerlijk zijn: dat zijn ook heel vaak monumenten van lesgevers die je eigenlijk niet kwijt wil."
Wat is jouw definitie van een professor?
"Voor mij is een prof in eerste instantie een lesgever, iets waar misschien niet alle collega's het eens zullen mee zijn, en daarnaast ook een onderzoeker. Hm, als wiskundige verzin ik definities in mijn job, en deze klinkt nog niet echt op punt. Weet je wat, ik denk dat een professor een ambassadeur is van een vakgebied dat nog niet af is, eentje waar we telkens opnieuw "reclame" voor mogen maken door er les over te geven en kunnen aan toevoegen door nieuwe zaken uit te vinden."
Wat zijn jouw hobby’s los van je job?
"Ik zou in eerste instantie zeggen: muziek luisteren en kijken. Ik ga vaak naar optredens en festivals, vooral in het hardere genre (studenten die van mij les krijgen kunnen vermoedelijk tegen het einde van het jaar 10 van mijn lievelingsbands opsommen, als ze tenminste het logo op mijn t-shirts kunnen lezen), en blijf ook actief op zoek gaan naar nieuwe bands of genres om in te duiken. Koken (en eten), en dan vooral Aziatisch. Het klinkt vermoedelijk raar als hobby, maar Japans studeren - da's toch iets waar ik met veel plezier wat tijd aan besteed. Reizen, en als het even kan dan uiteraard graag naar Japan. Verder ook nog fietsen, zowel buiten op de koersfiets als op de hometrainer in de woonkamer - dat laatste combineert goed met een serie bingen op televisie. En om die kilo's er dan weer bij te krijgen: craft beer drinken, een wereld op zich."
Ben jij toegankelijk en benaderbaar voor studenten?
"Ik vermoed van wel, want ik zie toch vaak spontaan vingers tijdens de les (en ik lok dat ook uit). Het beste bewijs is misschien het feit dat er na de les ooit een student enigszins schoorvoetend stond aan te schuiven om me te vragen 'waarom 1 plus 1 gelijk is aan 2' (heerlijke vraag trouwens!) - ik zag mezelf dat vroeger niet vragen aan de meeste proffen waar ik les van kreeg."
Er is niets mooiers dan met je eigen ogen - waar dan ook een lichtje aangaat, van plezier - vaststellen dat je een boodschap, of zelfs passie hebt overgedragen aan iemand van de jongere generatie.
Wat maakt je blij in jouw job?
"Da's een makkelijke: als ik het licht zie aangaan in de ogen van een student. Het licht van "Ah! nu snap ik het!" of het licht van "Wow! dit is boeiend!". Er is niets mooiers dan met je eigen ogen - waar dan ook een lichtje aangaat, van plezier - vaststellen dat je een boodschap, of zelfs passie hebt overgedragen aan iemand van de jongere generatie."
Wiskunde is voor veel mensen een saai onderwerp. Hoe ga jij daarmee om?
"Humor, dat is het belangrijkste denk ik, en ook inlevingsvermogen. Met dat laatste bedoel ik dat het kan helpen om een onderwerp te zien door de ogen van de student, wat niet altijd makkelijk is omdat je daar als docent uiteraard een inspanning voor moet doen. Beide tactieken komen samen in de kunst van de metafoor, dat is voor mij het belangrijkste. Een goed beeld geven zegt - volgens het cliché - meer dan 1000 woorden, maar er is iets van aan, ook in de wiskunde. Je vraag gaat natuurlijk ruimer, omdat veel mensen ook slaat op zowat het merendeel van de bevolking, maar ook daar blijft humor mijn wapen: door wiskunde te vertalen naar een comedy-onderwerp, en door populariserende boeken te schrijven (nog meer hobby's, je zou je bijna afvragen wanneer ik tijd heb om te werken - haha) probeer ik daar om te barrière kleiner te maken, en te bewijzen dat we niet allemaal een kamertje huren in de grote ivoren toren op dat onbereikbare eiland."
Charlotte De Backer is professor in de communicatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen.
Kan je jou in dit cliché herkennen?: “Professors zijn verstrooide oude mannen met warrig haar, een labojas en een bril”?
"Een oude man met een labojas ben ik alvast niet maar ik moet wel toegeven dat ik mij zeker herken ik het verstrooid zijn - haha. Dat laatste is iets wat volgens mij meerdere collega’s kenmerkt want dat hangt simpelweg samen met onze drukke job. Als je veel zaken combineert dan is het logisch dat je af en toe je focus kwijt bent. Oh ja, een bril draag ik trouwens ook!"
Hoe omschrijf jij een professor?
"Een professor heeft volgens mij drie jobs: lesgever, onderzoeker en manager. Net zoals in de lagere school en secundair onderwijs is en blijft lesgeven een groot deel van onze job. Het grote verschil met lesgeven in het hoger onderwijs is vooral onze focus op onderzoek, iets wat we ook meegeven aan onze studenten. Als laatste bevat onze job ook een administratief luik want we zitten in heel wat raden en commissies waardoor we ook een rol als manager opnemen. Kortom, professors zijn duizendpoten die van alle markten thuis zijn."
Welke interesses heb jij, los van je job?
"Ik hou ervan om te koken en bakken. Meer nog, ik ben zelfs begonnen met een professionele bakkersopleiding. Mijn vrienden zeggen vaak ‘De Backer bakt graag’ want tijdens de coronaperiode bakte ik zelfs croissants voor de hele straat, heel fijn! Een deelname aan ‘bake-off Vlaanderen’ is helaas geen optie want bij mij primeert de smaak op afwerking, al doe ik uiteraard wel mijn best om iets lekker én mooi te maken maar daar is nog wat werk aan de winkel... Daarnaast ben ik ook opnieuw gestart met ballet, iets wat ik als kind lang gedaan heb."
Hoe moeten studenten je aanspreken in de les of via mail?
"Ze mogen mij aanspraken op de manier die voor hen het meest comfortabel is, maar er zijn uiteraard grenzen. Een mail afsluiten met drie kusjes gaat dan misschien toch niet iets te ver - haha."
Als je je passie vindt, dan vind je je weg.
De universiteit is voor veel mensen ‘complex’ of ‘enkel voor slimme mensen’. Hoe zie jij dat?
"Dat is helemaal niet zo. Het raakt mij ook telkens als iemand zegt ‘ik ben niet slim genoeg’. Als je je passie vindt, dan vind je je weg! Eens je een opleiding gevonden hebt die perfect aansluit bij je interesse dan lukt dat. Een kanttekening daarbij: je krijgt aan de universiteit wel veel vrijheid (lessen zijn niet verplicht, studeren is geen must, de blok vul je zelf in naar keuze,...) maar die komt met een prijs. Op dat vlak moet je dus wel voldoende discipline hebben."
Kan je een voorbeeld geven van vernieuwend onderzoek binnen jouw vakgebied?
"Zeker! Ik onderzoek graag alledaagse dingen want net in die bezigheden zitten heel interessante vraagstukken. Zo verdiep ik mij bijvoorbeeld in roddelen: is dat puur kwaadsprekerij of kunnen we het breder bekijken? Roddelen vrouwen anders dan mannen? Of in voeding: hoe beïnvloedt de media ons eetpatroon? Zegt het al dan niet eten van iets, iets over je genderidentiteit? Beide thema’s lijken zo alledaags, maar je kan er heel interessante vragen rond onderzoeken."