Verder studeren?

Wat zijn de toelatingseisen voor een master?

4 min
08/05/2023

Wanneer je 1.000 subs hebt op YouTube kan je toegelaten worden tot het YouTube Partner Program. Ook in het hoger onderwijs zijn er bepaalde levels die je moet unlocken. Eric Mathieu van de Universiteit Antwerpen legt je uit wat een master is en wanneer je daaraan mag beginnen.

In 't kort

  • Een masteropleiding is gespecialiseerder dan een bachelor
  • Wie eerst aan de hogeschool studeerde kan een schakelprogramma volgen
  • Een master-na-master is een specifieke opleiding voor wie al een master behaalde

Sommige mensen die aan de universiteit werken kom je vroeg of laat tegen. Eric Mathieu ontmoet je eventueel al bij je inschrijving. De Dienst Onderwijsadministratie, waar Eric werkt, leidt die namelijk in goede banen!

Af en toe stellen startende studenten Eric en zijn collega’s vragen over masteropleidingen. Of ze niet meteen voor een master kunnen inschrijven, bijvoorbeeld, en of er bepaalde voorwaarden zijn. ‘Het antwoord op die eerste vraag is straightforward: nee, als je net van de middelbare schoolbanken bent afgestudeerd kan je niet aan een master beginnen. Het antwoord op die tweede vraag? Dat is wat uitgebreider’, zegt Eric.

Bachelor vs. Master

De belangrijkste toelatingsvoorwaarde om aan een master te beginnen is: je moet in het bezit zijn van een passend bachelordiploma of een diploma dat op de een of andere manier gelijkwaardig is. Met een bachelor in de biologie kan je bijvoorbeeld een master in de biologie volgen, maar niet in de kunstwetenschappen.

Een groot verschil tussen een bachelor- en masteropleiding is dat je je in die laatste gaat specialiseren in één onderwerp, er meestal meer afstudeerrichtingen zijn en je er doorgaans les heb in kleinere groepen. In sommige bacheloropleidingen moet je een bachelorscriptie maken, maar dat is niet te vergelijken met het werk dat bij een masterscriptie komt kijken. Daar hoort een groot stuk zelfstandig onderzoek bij en het kan een opstap naar een doctoraat vormen.

Er zijn niet zoveel bachelorstudies die geen specifieke masteropleiding hebben die erop volgt, andersom is dat wel het geval.

Annick Debroey

‘Doorgaans volgen je bachelor- en masteropleiding elkaar op’, zegt Annick Debroey, een collega van Eric. ‘Er zijn niet zoveel bachelorstudies die geen specifieke masteropleiding hebben die erop volgt, andersom is dat wel het geval. Denk bijvoorbeeld aan de master filmstudies en visuele cultuur, of de master cultuurmanagement. Als je geïnteresseerd bent in een specifieke masteropleiding kan je de toelatingsvoorwaarden makkelijk achterhalen, zodat je weet welke bacheloropleidingen toegang geven.’

Switchen tussen opleidingen

Doorgaans is het vrij eenvoudig om binnen eenzelfde vakgebied een master te kiezen die op je bachelor volgt, maar wanneer je tussen twee faculteiten switcht ligt dat anders. ‘Van farmacie naar biomedische gaan is al minder een probleem dan van farmacie naar taal- en letterkunde switchen’, zegt Annick. ‘In dat geval moet je echt terug van nul beginnen en kan een voorbereidingsprogramma soms relevant zijn.’

Wie eerst een professionele bachelor aan de hogeschool volgde en daarna een master aan de universiteit wil behalen, moet sowieso een schakelprogramma volgen. Die programma’s bestaan niet voor iedere master of professionele bachelor, maar als je ene kan volgen neem je doorgaans tussen de 45 en 90 studiepunten op met onder andere de belangrijkste vakken die in de academische bachelor aan bod kwamen. Wie na een academische bachelor een bepaalde master wil doen, moet in sommige gevallen een voorbereidingsprogramma volgen. Hoe uitgebreid die zijn hangt van je voortraject af. Sommige studenten moeten 60 studiepunten inhalen, anderen maar drie. In zo’n geval kan je al aan de masteropleiding beginnen terwijl je het voorbereidingsprogramma nog volgt.

De MaNaMa

Doordat je vaak kan switchen van de hogeschool naar de universiteit is het voor sommige studenten niet eenvoudig om te bepalen in welke onderwijsinstelling ze best beginnen. Volgens Annick en Eric hangt het vooral af van wat je verdere ambities zijn. ‘Als je aan het eind van de rit advocaat wil worden begin je best aan een rechtenstudie aan de universiteit. Als je ervan overtuigd bent dat je het niveau niet aan zou kunnen kan je altijd beginnen in rechtspraktijk aan een hogeschool en dan een schakelprogramma proberen, al duurt je studie dan meteen zeven in plaats van vijf jaar’, zegt Annick.

Wie na een master nog verder wil studeren kan ook een master-na-masteropleiding volgen. Eric: ‘De overheid financiert deze opleidingen niet, waardoor je ze volledig zelf moet betalen. In bepaalde gevallen kan dat zelfs meer dan 10.000 euro kosten. Een master-na-masteropleiding is een vervolg op een specifieke master. Niet iedere tweede master die je volgt is een master-na-master, en vaak zijn de plaatsen beperkt. Je vindt ze ook niet in elk vakgebied. Op de website van je onderwijsinstelling vind je alle informatie over masteropleidingen en master-na-masteropleidingen. Daarnaast kunnen ook studiebegeleiders informatie geven en ben je altijd welkom op de infomomenten die we regelmatig organiseren.’